"Zrozumieć psa, to zrozumieć jak pies rozumie nas."

Krzysztof Skorupski, parafraza

TESTY PREDYSPOZYCJI PSYCHICZNYCH SZCZENIĄT

Rodzi się szczeniątko... stworzenie mięciutkie i bezbronne... Wraz z nim rodzi się troska i niepokój...
Jakie będzie? Gdzie trafi? Czy dobrze trafi?
Odwieczne pytania ludzi czujących się odpowiedzialnymi za nowo powstałe życie...
Każdy rzetelny hodowca zastanawia się nad tym jakie zwierzęta wyrosną z jego przychówku i jak dobrać odpowiednich opiekunów dla szczeniąt. Każdy chciałby, żeby "jego" maluchy znalazły domy, do których będą idealnie pasować, żeby zarówno przyszli właściciele, jak i psy byli zadowoleni ze wspólnego życia.

Tylko jak to osiągnąć? Czym kierować się przy dokonywaniu istotnych dla przyszłości psów i ludzi decyzji: wyglądem deklarujących chęć kupienia szczenięcia, miejscem zamieszkania, zainteresowaniami, zaangażowaniem, własną intuicją, a może zdać się na łut szczęścia?

Dobrym rozwiązaniem pomagającym w określeniu konkretnych cech charakteru szczeniąt i podpowiadającym jakimi cechami powinni być obdarzeni odpowiedni opiekunowie są, coraz bardziej popularne i coraz częściej doceniane, testy osobowości maluchów.

Tak samo jak w przypadku ludzkich dzieci, tak i przy szczeniętach nie jesteśmy w stanie powiedzieć jaki wpływ na ukształtowany już, dorosły charakter psa mają cechy odziedziczone po rodzicach, a jaki szczenięce, młodzieńcze i dojrzałe życie. Możliwe, że nigdy nie dowiemy się jak proporcjonalnie te dwie determinanty oddziałują na całość osobowości, jednak współczesna nauka w tym aspekcie wydaje się być przekonana o jednym - zarówno geny, jak i doświadczenie modelują naturę, temperament, usposobienie dorosłej jednostki.

Nowo narodzone szczenię nie jest więc niezapisaną, białą kartką. Na to jakim będzie psem ogromny wpływ ma wychowanie, socjalizacja, edukacja, kontakty społeczne, ale już w chwili narodzin piesek ma wdrukowane pewne schematy zachowań, działań powtarzalnych i reprezentatywnych dla wszystkich psów, ale też takich, które charakterystyczne będą tylko dla tej jednej, konkretnej psiej osobowości. I o ile cech nabytych w trakcie życia nie jesteśmy w stanie na tym etapie określić, o tyle te przypisane z urodzenia, przekazane przez przodków w skomplikowanym procesie powielania genów mamy możliwość sprawdzić, choć jeszcze nie jako konkretne przymioty, a raczej jako predyspozycje psychiczne, kierunek, w którym najłatwiej i w zgodzie z charakterem szczenięcia można będzie malca popchnąć.

Predyspozycje psychiczne można określić poprzez uważną, codzienną obserwację szczeniąt, można też przeprowadzić testy, które pomogą w dokonaniu właściwej oceny charakteru maluchów.
Praktyka pokazuje, że opinie doświadczonych hodowców obserwujących zwierzęta na co dzień i wyniki testów najczęściej uzupełniają się - dzięki testom można zbadać te obszary psich zachowań, które nie mają okazji uwidocznić się w normalnej, domowej egzystencji i pogłębić wiedzę na temat usposobienia podopiecznych. W przypadku niedoświadczonych, zaczynających dopiero przygodę z hodowlą osób, testy stają się podstawą oceny osobowości szczeniąt.

Istnieją różne testy, odmienne pod względem ilości zadań, ich rodzaju, cech które sprawdzają, niemniej jednak każdy z nich daje jakieś informacje o skłonnościach psychicznych młodziutkich psów. Pozwala określić na jakiego psa zwierzę ma największe szanse wyrosnąć, do jakich celów najlepiej się nadaje, jaki styl życia będzie zgodny z jego temperamentem, jakie może stwarzać problemy w wieku dorosłym.
Testy opisują predylekcje ku jakimś zachowaniom, a nie pewność tych zachowań (na pełną osobowość psa wpływa bardzo wiele czynników począwszy od możliwości poznawania nowego, czyli uczenia się, a na charakterze właściciela skończywszy), jednak zawsze łatwiej formować naturę naszego podopiecznego w zgodzie z jego usposobieniem niż łamać sobie zęby na tworzeniu idealnego według nas towarzysza życia wbrew jego charakterowi.

Większość testów, o których tu mowa przeprowadza się około siódmego tygodnia życia psów - jest to moment gdy szczenięta mają już wykształcone zmysły, całkiem sprawnie się poruszają, coraz śmielej i ciekawiej eksplorują nowe przestrzenie, ale na ich charaktery nie zaczęły jeszcze oddziaływać doświadczenia życiowe. Jest to też czas rychłego odbioru maluchów przez członków ich nowego stada, a więc hodowca ma jeszcze możliwość wyboru pomiędzy różnymi domami zainteresowanymi kupnem właśnie jego narybku (sens przeprowadzania testów zakłada, że to hodowca dobiera odpowiednich opiekunów dla każdego malucha, a nie ludzie wybierają swojego pupila w oparciu o różne, często bardzo emocjonalne, lub irracjonalne przesłanki).
Testy powinien przeprowadzać ktoś doświadczony, rozumiejący psią psychikę, umiejący przewidzieć jak dane, szczenięce zachowanie rozwinie się w przyszłości, potrafiący też wytłumaczyć co znaczą indywidualne postępki maluchów, wreszcie ktoś, kto będzie zdolny podpowiedzieć jakimi cechami powinni charakteryzować się idealni opiekunowie poszczególnych szczeniąt.

Właściwe określenie predyspozycji psychicznych ułatwia dopasowanie szczenięcia do wymagań przyszłych właścicieli, pozwala też uniknąć pomyłek w doborze pary człowiek - pies; umożliwia więc stworzenie relacji i związków psio - ludzkich opartych na zrozumieniu i wzajemnym dostosowaniu, takich, jakie każdy z nas wyobraża sobie jako ideał życia z psem. W ostateczności (gdy nie da się dobrać odpowiednich opiekunów i wychowanków) dają informację o możliwych ścieżkach rozwoju psa, o tym na co należy zwrócić uwagę i jakich problemów można się spodziewać.

Dlatego warto zainwestować trochę wysiłku w zaangażowanie kompetentnej osoby, która przeprowadzi testy, dokona właściwej ich interpretacji i doradzi do jakich domów nadają się szczenięta. Dzięki temu hodowca może mieć większą niż zazwyczaj pewność, że na początku nowej drogi życia maluchów zrobił wszystko co było można, by droga ta nie okazała się kamienista i dziurawa.

Anna Kursicka
tel. 668 361 225
e-mail:ania@czterylapyszkola.pl